آشنایی با گیاه لوبیا سبز

گل‌های لوبیا به صورت خوشه‌ای یا منفرد از جوانه‌های جانبی کنار برگ‌ها بوجود می‌آیند از نظر طول بوته ، لوبیا به دو دسته تقسیم می‌شود . دسته اول بالا رونده است و به آن Pole beans و یا Runner beans می‌گویند. طول بوته در انواع بالا رونده ممکن است به ۱٫۵ تا ۲ متر برسد. دسته دوم غیر بالا رونده و یا کوتاه (Dwarf type) می‌باشد و به آن Bush beans می‌گویند طول بوته در انواع پاکوتاه از ۴۰ تا ۵۰ سانتی متر تجاوز نمی‌کند. انواع بالا رونده احتیاج به قیم دارند و دارای دوره رشد طولانی بوده، از میزان محصول بالایی برخوردار می‌باشند. در حال حاضر بیش از چند صد رقم لوبیا سبز در دنیا کشت می‌شود آن‌ها را از نظر عادت رشد رنگ گل، اندازه گل، شکل غلاف، شکل و رنگ دانه، تقسیم بندی می‌کنند.

شرایط اقلیمی مناسب

لوبیا سبز جزء گیاهان فصل گرم محسوب می‌شود. لوبیا سبز نسبت به سرما و یخبندان کاملاً حساس است. دمای مناسب و مطلوب برای رشد لوبیا بین ۱۵ تا ۳۰ درجه سانتی گراد می‌باشد. دمای بالا و پائین به بوته آن خسارت وارد می‌کند اگر دما مناسب باشد بذر آن در مدت ۶ روز جوانه می‌زند. بذر در دمای صفر درجه سانتی گراد و یا بالای ۳۵ درجه سانتی گراد جوانه نمی‌زند.انواع بالا رونده آن نسبت به رطوبت زیاد و بارندگی فراوان مقاوم است، ولی ارقام پا کوتاه آن رطوبت زیاد را تحمل نمی‌کند.

نکته قبل از کاشت

لوبیا را در اکثر خاکهای زراعی می توان کشت کرد ولی خاکهای حاصلخیز و نفوذ پذیر را بهتر می پسندد. لوبیاسبز  گیاه حساس به شوری است و تهویه مناسب خاک برای ریشه آن ضروری است. در طی مرحله سبز شدن این گیاه به سله بسیار حساس است و در چنین خاکهایی تراکم بوته در واحد سطح بشدت کاهش می یابد. بستر کاشت بایستی به نحوی آماده گردد که بهترین محیط برای جوانه زنی، سبز شدن و توسعه ریشه ها مهیا شود.

قبل از کاشت زمین را با دیسک کاملاً نرم کرده و پس از آن در صورت لزوم با کولتیواتور کلوخه های حاصل از دیسک را خردتر می کنند به طوریکه زمین موردکاشت کاملا پوک و نرم گردد.

کاشت لوبیا سبز

در کاشت لوبیا سبز باید توجه داشت که بذرها را قبلاً با مواد شیمیایی ضد عفونی کرده و یا این که از بذرهای ضد عفونی شده استفاده کنند برای جوانه زدن لوبیا نیاز به دمای بیش از ۱۵ درجه سانتی گراد است. لوبیا در بهار بعد از رفع یخبندان زمانیکه دمای خاک حدود ۱۲ تا۱۶ درجه سانتی گراد می باشد کاشته می شود در مناطق جنوبی کشور مانند خوزستان در اوایل بهار کاشته می شود. کاشت لوبیا  سبز تا ۸ هفته قبل از یخبندان پائیز ادامه دارد کشت آن بصورت ردیفی انجام می گیرد. عمق کاشت بذر آن در حدود ۲ تا ۳ سانتی متر می باشد.

فاصله دو بوته در ارقام پا کوتاه ۱۰ سانتی متر و فاصله دو خط کشت حدود ۹۰ سانتی متر در نظر گرفته می شود. در ارقام پا بلند فاصله دو بوته ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر و فاصله دو خط کشت از یکدیگر حدود ۹۰ سانتی متر می باشد ارقام پا کوتاه نیازی به قیم ندارند، ولی برای انواع پابلند و رونده باید قیم در نظر گرفته شود. نصب قیم قبل از گل دهی انجام می گیرد.

معمولاً ارقام پاکوتاه نسبت به ارقام پابلند زودتر میوه می دهند و این زمان حدود ۵۰ تا ۶۰ روز از زمان کاشت تا موقع برداشت طول می کشد، ولی دوره میوه دهی آنها کمتر است. برای این که برای یک مدت طولانی محصول داشته باشیم کشت آن هر ۲ تا ۳ هفته تکرار می شود. در ارقام پابلند از زمان کاشت تا موقع برداشت محصول ۶۰ تا ۷۰ روز طول می کشد. انواع پابلند لوبیا سبز دوره میوه دهی طولانی تری دارند و تا سرد شدن هوا در پائیز میوه دهی آنها ادامه دارد.

تاریخ کاشت لوبیا سبز

منظور از تاریخ کاشت مناسب زمانی است که گیاه در آن زمان بخوبی سبز شده، استقرار یافته و مراحل مختلف رشد آن حتی الامکان با محیط مناسبی همراه باشد. به طور کلی بهترین تاریخ کاشت زمانی است که از وقوع سرماهای دیررس بهاره گذشته و همچنین در پایان دوره رشد نیز به سرما های زودرس پاییزه برخورد نکنیم.

بذر مناسب لوبیا سبز

بذری برای کاشت لوبیاسبز مناسب است که اولا سالم و صاف بوده و ثانیا در اندازه متوسط باشد و دارای قدرت جوانه زنی بالایی باشد. قبل از کاشت بایستی بذور مصرفی بوجاری شده و مواد اضافی و همچنین بذور شکسته از آن جدا شود. در صورت احتمال شیوع بیماری های خاکزی بذور را باید با سموم مناسب قبل از کاشت ضدعفونی کرد. بررسی های اخیر نشان می دهد که بهترین تراکم بوته در واحد سطح برای لوبیا ۴۰ بوته در متر مربع است که میزان بذر مصرفی در لوبیای سفید و قرمز حدوداً ۱۳۰-۱۲۰ کیلوگرم و برای لوبیا چیتی حدود ۱۸۰-۱۵۰ کیلوگرم در هکتار می باشد.

با توجه به تجربیات کشاورزان عزیز در زمینه کاشت، بذر لوبیا سبز سانری هد امریکایی و بذر لوبیا سبز سانری روزن سید در ایران از نظر تناژ و مقاومت به آفات خوب جواب داده است

انواع روش های کاشت

روش کاشت مناسب در لوبیاسبز با توجه به شرایط موجود اعمال می شود. باید توجه داشت که در هنگام سبز شدن به دلیل خروج لپه ها از خاک بایستی سطح مزرعه کاملا نرم بوده و از ایجاد سله جلوگیری شود. معمولاً لوبیا به دو روش کاشته می شود:

۱-  روش کرتی یا نواری

۲-  روش جوی و پشته

آبیاری

مقدار آب مورد نیاز لوبیاسبز به بافت و ساختمان خاک، نوع رقم، شرایط اقلیمی و مرحله رشد گیاه بستگی دارد. در خاکهای با بافت متوسط بدلیل نفوذ پذیری بالا و تبخیر آب از سطح خاک مقدار مصرف آب بیشتر از خاکهای نیمه سنگین است. معمولاً کاشت لوبیا به صورت هیرم (نمکاری) انجام می شود لذا قبل از کاشت مزرعه آبیاری شده و سپس بذر در خاک قرار می گیرد. اولین آبیاری بعد از کاشت به فاصله ۲۰ تا ۳۰ روز بعد انجام می شود. آبیاری دوم به فاصله ۸ تا ۱۲ روز و آبیاری بعدی به فاصله ۴ تا ۷ روز صورت می گیرد.

مرحله حساس به تنش خشکی در لوبیا مرحله گلدهی و اوایل تشکیل غلافها می باشد. معمولاً آخرین آبیاری زمانی است که حدود ۳۰ تا ۴۰  درصد غلافها رسیده باشد. نکته قابل توجه در آبیاری لوبیا این است که این گیاه به آب ایستادگی حساسیت فراوان نشان می دهد به طوریکه بایستی آب به اندازه کافی و یکنواخت درسطح مزرعه مصرف شود. لذا تسطیح زمین و کرت بندی مناسب قبل از کاشت از اهمیت خاصی برخوردار است.

کودهای مورد نیاز لوبیا سبز

لوبیا سبز گیاه پرمصرفی از نظر نیاز به مواد مغذی محسوب نمی شود، اما کاربرد مواد مغذی مورد نیاز عملکرد آن را افزایش می دهد و باعث حصول محصول با کیفیت تری میشود. برای این منظور استفاده از کود کامل  10-52-10  که یک کود npk است در ابتدای کاشت پیشنهاد میشود. به علاوه کاربرد ریزمغذی ها میتواند فواید استفاده از کود و افزایش عملکرد محصول رو دو چندان کند . در نهایت اگر خاکی که در اون لوبیا سبز را کشت میکنین بافت سنگینی دارد، استفاده از کودهای آلی و ارگانیک از جمله کود هیومیک اسید و کود عصاره جلبک دریایی توصیه می شود.

شما میتوانید با مشاوران و کارشناسان ما در مجموعه شبکه آفتاب در مورد کود مورد نیاز خود در ارتباط باشید.