کاشت بذر اسفناج و برداشت محصولی با کیفیت و کمیت مناسب از خواسته های تمامی کشاورزانی است که سبزی اسفناج کاشت می کنند و این مهم تحقق پیدا نمی کند مگر آنکه از نکات مهم کاشت گیاه اسفناج و انتخاب بذر مناسب با اقلیم منطقه آگاهی لازم را داشته باشیم.

عوامل موثر در بهبود کیفیت کاشت سبزی اسفناج 

نور و دمای مناسب

 اسفناج ، گیاهی سرمادوست و کشت آن مناسب اقلیم های سرد و خنک است. از طرفی رشد این سبزی به نور آفتاب بسیار وابسته است و بهتر است برگ های این گیاه هرچه بیشتر درمعرض تابش مستقیم قرار گیرد تا بازدهی بهتری داشته باشد.

از دیگر عوامل تاثیرگذار در کیفیت بوته اسفناج، دماست ! دماهای خیلی پایین، رشد گیاه را کند کرده و بعلاوه باعث ضخامت برگ شده و از نرمی و پهنای آن می کاهد. همچنین نواحی که شرایط گرمایی شدید و روزهای بلند دارند مناسب کشت دانه اسفناج نیستند، چرا که این شرایط به تولید پیش از موعد گل و بذر می انجامد و در نتیجه افت کیفیت محصول را در پی خواهد داشت. به طور کلی، کاشت سبزی اسفناج در دمای 20-18 درجه سانتی گراد می تواند بهترین بازدهی را داشته باشد.

توصیه :

توصیه می شود برای مناطق گرمسیر از بذر هایی همانند بذر اسفناج هیبرید تاکارا از کمپانی تاکی ژاپن استفاده شود که مقاومت مناسبی به گرما دارند. 
همچنین اگر در مناطقی کاشت اسفناج انجام میشود که زمستان سختی را سپری میکنند توصیه می شود نسبت به کاشت  بذر اسفناج هیبرید داش از کمپانی تاکی ژاپن اقدام نمایند.

خاک، رطوبت و PH مناسب

اگر چه دانه اسفناج، قابلیت کشت در همه زمین‌ها را دارد ، ولی بهتر است نوع خاکی که دانه اسفناج در آن کشت می شود نه خیلی سنگین و نه خیلی سبک بوده بلکه دارای بافت رسی و شنی نم دار باشد. از آنجا که سبزی اسفناج به آبیاری فراوان نیازمند است ، بنابراین جهت نفوذ مناسب ریشه، باید در خاکی زهکشی شده، عمیق و لومی کاشته شود.

مناسب ترین کود برای کاشت بذر اسفناج ، کود ازته ، کود دامی پوسیده و ورمی کمپوست است. PH مناسب خاک، بهتر است خنثی و یا بین 6 الی 7 باشد تا به رشد بهینه گیاه کمک کند. بنابراین برای کاشت گیاه اسفناج، وجود خاکی با بافت متوسط، مرطوب، عمیق و حاصلخیز، لازم و ضروری است.

فصل مناسب کاشت اسفناج چه موقع است ؟

 در نواحی گرمسیر که طول روزها در آنجا بیشتر از 14 ساعت باشد کاشت گیاه اسفناج در اواسط پاییز و زمستان توصیه شود. در مناطق شمالی که میزان رطوبت و دما برای رشد گیاه مساعدتر است، اوایل بهار و اواخر تابستان، زمانهای مناسبی برای کشت این سبزی پر خاصیت هستند.

برای محصول اسفناج بهاره، بهترین زمان کاشت در اواخر اسفند است و ارقام پاییزه را باید در اواخر تابستان بکارید. همچنین برای داشتن اسفناج زمستانه، باید در اواخر پاییز اقدام به کشت آن نمود.

مراحل کاشت اسفناج در مزرعه

مرحله تغذیه و کوددهی

به منظور تغذیه گیاه اسفناج ، نیاز به غنی سازی مناسب خاک داریم تا محصولی با حداکثر بازدهی بدست آوریم. در این خصوص به کارگیری انواع کودهای آلی و شیمیایی می تواند بسیارموثر باشد.

کودپاشی مزرعه اسفناج را به دو شکل می توان انجام داد. چنانچه کشت اسفناج ها به صورت خطی باشد، کودها را در میان ردیف ها می پاشیم و اگر کشت دست پاش باشد می توان کودها را به صورت محلول و همراه با آبیاری، به خورد خاک بدهیم.

نیتروژن مهم ترین و پرمصرف ترین عنصر ضروری برای رشد مناسب دانه اسفناج است.

در مرحله پیش از کشت دانه اسفناج، باید از کودهای آلی، مانند کود دامی کهنه و یا ورمی-کمپوست که حاوی مقادیر بالایی از نیتروژن هستند، استفاده کنیم. معمولا برای آنکه بیشترین بازدهی را از زمین خود داشته باشیم باید در هر هکتار از خاک مزرعه، حدود 90 تا 120 کیلوگرم کود نیتروژن به همراه 141 کیلوگرم فسفر و 110 کیلوگرم پتاس بکار بریم.

همچنین زمانی که برگ های مسن گیاه به زردی گرائید و یا کل بوته، سبز رنگ پریده شود، می تواند نشانه کمبود منزیم باشد و بهتر است با کمک کود دولومیت،کود منیزیمی، برگ پاشی سولفات منزیم این کمبود را جبران نماییم.

مرحله بذر پاشی اسفناج 

پیش از اقدام به بذر پاشی ابتدا باید زمین را شخم زده و با مقادیر مناسبی از کود دامی کهنه به خوبی مخلوط می کنیم و سپس سطح خاک را مسطح نماییم. حالا بذر ها را با فواصل مشخص روی بستر خاک پخش می کنیم، به طوری که یکجا انباشته نشوند، درغیر این صورت فشردگی بذرها، سبب در هم رفتگی بوته¬ها شده و از رشد آنها جلوگیری می کند.

پس از مرحله کاشت ، نوبت به آبیاری می رسد. توجه داشته باشید که بذرهای تازه کاشته شده، باید به طور منظم تا پیش از شکوفه زدن آبیاری شوند. آبیاری دقیق و اصولی باعث افزایش مقدار محصول شده و هم گل دادن زودهنگام گیاه را به تاخیر می اندازد.

مرحله نگهداری از اسفناج

اسفناج از جمله سبزیجاتی است که به جز آبیاری و نور فراوان و دفع علف های هرز به نگهداری چندانی نیاز ندارد. با این وجود با کمک برخی تدابیر می توان به رشد بهتر و بازدهی بیشتر این محصول کمک نمود. به طور مثال برای حفظ بوته علفی اسفناج از گرمای تابستان می توان آن را در پشت محصولاتی بلندتر کاشت.

به عنوان نمونه، لوبیای بوته ای و لوبیای چوبی که با ایجاد سایه از اسفناج در برابر گرمای تابستان حفاظت می کنند؛ از جمله همراهان رشد اسفناج هستند. در زمستان، گاهی سرمای زیاد موجب کندی یا توقف رشد محصول می شود، در این صورت نیز می توان با بهره گیری از روش مالچ پاشی زمستانه خاک، استفاده از قاب سرد و کلوش باغی قابل حمل و یا کشت اسنفاج در گلخانه، از محصول بخوبی محافظت نمود.

از دیگر عوامل آسیب رسان اسفناج، وجود علف های هرز در اطراف بوته گیاه است. در این وضعیت نیز، مرطوب نگه داشتن خاک و مالچ پاشی و حتی چیدن علف های هرز تا حدود زیادی به رفع مشکل کمک می کند، علاوه بر این مالچ پاشی، حتی در رفع حلزون ها نیز موثر است.

بوته اسفناج برای رشد بهتر، نیاز به هرس دارد و باید که برگهای زرد و پلاسیده و یا آفت زده، مرتب چیده شوند. انواع اسفناج در معرض آفاتی همچون شته ها، قارچ ها، سفیدک دروغی و مگس چغندر هستند که برای مبارزه با آنها می توان از آفت کش ها کمک گرفت.

توصیه :

یکی از بهترین های مقاوم به بیماریهای قارچی و بخصوص عارضه سفیدک دروغی ، بذر اسفناج اوررینتال پراید از کمپانی روزنسید هلند است.

مرحله برداشت اسفناج

هر زمان که بوته اسفناج دارای پنج الی شش برگ شود و سایز برگ ها به حد دلخواه ما برسد آماده برداشت است. برای برداشت محصول، نباید زیاد صبر نمود و تا برگ ها تازه هستند بهتر است چیده شوند، چرا که ممکن است گیاه بچرخد (رشد سنبله گل)، و در نتیجه طعم برگ ها تلخ و غیرقابل خوردن شود.

به ویژه در فصل تابستان و گرما، که اسفناج زود به گل می نشیند و دچار پیچ خوردگی می شود باید زودتر اقدام نمود. برای برداشت دو روش پیشنهاد می شود:

اول آنکه برگ های بیرونی بوته را از ساقه بچینید و برگ های کوچک و جوانه های داخلی را برای رشد باقی بگذارید.

دوم آنکه کل گیاه را از ریشه خارج کنید، و این تنها زمانی است که رشد بوته اسفناج به مرحله پایانی خود رسیده باشد. در این شرایط ابتدا مزرعه را آبیاری کنید و پس از آن که رطوبت خاک کاهش یافت می توان کل گیاه را از ریشه برداشت نمایید.

مقدار بذر اسفناج لازم برای کشت در زمین 

میزان دانه اسفناج ، بسته به زمان، نوع خاک ، نوع و کیفیت بذر و طریقه بذرپاشی متفاوت است و به طور معمول 10تا 15 کیلوگرم بذر در هکتار برای کشت خطی و 15 تا 20 کیلوگرم برای کشت دست پاش به کار می رود.

البته در فصولی که شرایط رشد گیاه نامناسب باشد، مانند زمستان یا اوایل بهار،حدود 10 کیلوگرم بذر بیشتر بکار می رود. در شیوه کشت گلخانه ای، در هر مترمربع 1.5 تا 4 گرم بذر مصرف می شود و در شرایط نامناسب فصلی، حدود یک گرم بذر به این میزان افزوده می شود.

به طور معمول فاصله ردیف ها در روش خطی را 35تا 45 سانتی متر، فاصله هر دو بوته روی خطوط را 30 تا 40 سانتی متر و عمق کاشت بذرها را نیز 1 تا 2 سانتی متر در نظر می گیرند. اسفناج به دلیل دوره رشد کوتاه مدتی که دارد (40 تا 50 روز)، در طول سال چندین بار قابل کشت است.

قیمت بذر اسفناج و عوامل موثر بر آن 

قیمت بذور اسفناج بسته به نوع واریته ، هیبرید (مثل بذر اسفناج هیبرید استرانگ روزنسید) یا استاندارد بودن (همانند بذر اسفناج ویروفلای روزنسید) آنها ، نوع بسته بندی و اعتبار کمپانی تولید کننده و همچنین از همه مهمتر نرخ ارز در کشور متغییر است .