معرفی کنجد و بذر کنجد ناشکوفا

گیاهشناسی کنجد :

کُنجِد که سمسم و جلجلان هم نامیده می‌شود، گیاهی است از رده دولپه‌ای‌های پیوسته گلبرگ که سردسته تیره کنجدها است. این گیاه یک ساله‌ است و ارتفاعش بالغ بر یک متر است. قسمت فوقانی ساقه‌اش پوشیده از کرک است ولی قسمت‌های تحتانی آن عاری از کرک است.

گل‌های آن که به‌طور منفرد و در کناره برگ‌های قسمت انتهایی ساقه قرار دارد، شامل قطعات پنج تایی به هم پیوسته‌است و تعداد پرچم‌ها ۴ عدد است. میوه‌اش کپسولی و محتوی دانه‌های کوچک مسطح و بیضوی است. دانه‌های کنجد به سبب دارا بودن روغن قابل استخراج تنها قسمت مورد استفاده گیاه است. کنجد همانند زرشک از گیاهان سودآور و استراتژیک برای کشت در دوره‌های خشکسالی است.

کنجد ناشکوفا و نوع معمولی یک محصول گرمسیری محسوب می شوند ، به همین منظور طی دوره رشدی خود نیاز به گرما و شرایط مرطوب دارند به همین جهت مناطقی با باران‌های سنگین یا خشکی طولانی مدت برای کشت کنجد مناطق مساعدی محسوب نمی شوند .

در ضمن دمای زیاد یا کم بر رشد این گیاه تاثیر می گذارد و دمای مناسب برای رشد کنجد بین ۲۵ تا ۳۵ درجه سانتی‌گراد است.

روغن کنجد :

روغن کنجد مهمترین محصول استحصالی از کنجد است که به دلیل خواص استثنایی خود طرفداران بسیار زیادی را جلب کرده است . در مقام مقایسه روغن بذر کنجد ناشکوفا نسبت به بذر کنجد محلی حدودا 8 درصد کمتر ولی به لحاظ کیفیت تفاوتی با نوع شکوفا ندارد .

ترکیبات روغن کنجد  : 

روغن کنجد از اسیدهای چرب زیر تشکیل شده‌است.

ویژگیهای روغن کنجد :

مقایسه کنجد محلی با کنجد ناشکوفا :

در این جا ما قصد مقایسه رقم کنجد محلی و بومی موجود در ایران را با کنجد ناشکوفا داریم و لازم است از لحاظ ظاهری توان تولیدی و کیفیت دانه و روغن، آن دو را با یکدیگر مقایسه کنیم :

مشخصات بذر کنجد محلی ایران :

الف) رنگ : کراملی و قهوه ای سوخته
ب) تناژ در هکتار : 700 الی 1000 کیلوگرم در هکتار
ج) درصد چربی : 42 الی 46 درصد
د‌)قابلیت برداشت دستی و غیر مکانیزه به دلیل باز شدن غلافها و ریزش شدید

مشخصات بذر کنجد ناشکوفا :

الف) رنگ : کرمی و سفید
ب) تناژ در هکتار : 1700 الی 2500 کیلوگرم در هکتار
ج) درصد چربی : 33 الی 37 درصد
د‌)قابلیت برداشت مکانیزه به دلیل باز نشدن غلافها ریزش دانه بسیار محدود است .

زمان مناسب کاشت بذر کنجد ناشکوفا :

در واقع زمان مناسب برای کاشت کنجد ناشکوفا با کنجد معمولی تفاوتی ندارد و بسته به شرایط اقلیمی هر منطقه در ایران از ابتدای خرداد آغاز و تا نیمه مرداد ماه هم ادامه دارد .

مقدار بذر کنجد ناشکوفا مورد نیاز در هکتار :

برای کاشت دستی : حدود 10 تا 12 کیلو گرم در هکتار
برای کاشت مکانیزه : حدود 6 تا 9 کیلو گرم در هکتار

عملکرد کنجد ناشکوفا در هکتار :

هر چند عملکرد یک محصول در هکتار یک فاکتور تک بعدی نیست و به عوامل و مولفه های بسیاری بستگی دارد اما بر اساس تجربیات به دست آمده در نقاط مختلف کشور در میان کشاورزان و کنجد کاران حرفه ای و آماتور به طور میانگین در مورد کنجد ناشکوفا کسب رکوردهای 1700 الی 2500 کیلوگرم در هکتار گزارش شده است .

فیلم برداشت بذر کنجد ناشکوفا :