چمن فستوکای بلند (Tall Fesuca) ، یک گونه از گراسهای طبیعی همیشه سبز بومی اروپا و آسیا است ،در کشور ما ایران 9 گونه فستوکای طبیعی شناخته شده است که یکی از معروفترین آنها فسکیو بلند یا در اصطلاح عام فستوکای بلند نام دارد . 

فستوکای بلند ،در مراتع برای تولید علوفه خشک و تر کشت می‌شود و باعث کاهش فرسایش خاک به دلیل داشتن ریشه‌های فیبری، ضخیم و محکم عمیق و گسترده‌اش می‌شود که همین خاصیت سبب می شود ریشه‌های گیاه چگالی خاک را کاهش داده ، ساختمان خاک را اصلاح کرده و از فرسایش آن جلوگیری می‌کنند.

فستوکای بلند ، خواص و ویژگیهای مختلفی دارد که در ادامه این مقاله به تفصیل به آنها پرداخته خواهد شد ، اما لازم است یادآوری شود که محققین اصلاح بذر و متخصصین کشاورزی از جمیع این خصوصیات برای تولید بذور چمنی بهره برده اند که به دلیل خصوصیات چندگانه آن ، سبب مقاومت این بذور چمن به شرایط مختلف محیطی و بالا بردن مقاومت این بذور چمن به بیماری های رایج و در بعضی موارد از بین برنده و تهدید کننده جدی حیات و زیبایی بستر چمن های طبیعی شده است .

ویژگیهای گیاه فستوکا

سازگاری فستوکا با شرایط سایه طولانی 

یکی از ویزگی های فستوکای بلند ،سازگاری این گیاه با نور غیر مستقیم آفتاب و شرایط طولانی سایه مدام است و این ویژگی استثنایی از فستوکا گیاهی کم توقع و مقاوم ساخته است که اگر در ترکیب بذر چمنهای رایج استفاده شود ،سبب سازگاری و مناسب بودن چمنهای حاصل (همچون بذر چمن گرین استار) با محیط آفتاب و سایه پارکها و فضای سبز می شود .

مقاومت فستوکا در برابر سرما 

این نوع بذر چمن دسته ای ، سازگاری مناسبی برای مناطق معتدل مرطوب با بارش سالانه 300 میلی متر یا بیشتر داشته و در عین حال مقاومت بسیاری خوبی نیز در برابر سرمای زمستانه از خود نشان می دهد به شکلی که ریشه و برگهای آن در سرمای شدید مناطق سردسیر کمترین میزان آسیب را متحمل می شوند .

مانند سایر گراسهای فصل سرد، چمن فستوکای بلند در طول فصول سرد ( پاییز و زمستان) و بهار نیز توانایی مناسبی برای رسیدن به دوره‌های اوج رشدی خود را دارند ، از این منظر کارشناسان امر بهترین زمان برای کاشت فستوکای بلند یا انجام سایر امور اصلی مراقبتی چمن را در این دوره اوج رشد در پاییز و بهار می دانند .

مقاومت فستوکا مقابل تنشهای خشکی و گرما

همانطور که در بالا اشاره شد چمن فستوکای بلند مقاومت بسیار مناسبی در برابر سرما دارد اما در عین حال این نوع بذر چمن دسته ای تحمل بسیار خوبی نیز در برابر گرما و خشکی (کم آبی) از خود نشان داده و این ویژگی چمن فستوکای بلند را بسیار مناسب استفاده برای فضای سبز مناطق خشک و کم آب (گونه چمن های کم آب یا water saver) با گرمای تابستانی بالا و زمستانهای سخت نموده است.

تصویر (1)

مقاومت فستوکا در برابر رطوبت بستر

چمن فستوکای بلند همچنین توانایی بسیار مناسبی برای تحمل خاک های مرطوب ، به خصوص انواعی که به شکل غرقابی آبیاری می شوند دارد ، این خاصیت مهم سبب افزایش مقاومت و ماندگاری بذور چمنی می شود که حاوی مقادیر بالایی از فستوکای بلند در ترکیب خود هستند و در عین حال مقاومت کمتری در برابر قارچها و عوامل بیماری زا در شرایط مرطوب محیطی از نشان می دهند می شود . 

سازگاری فستوکا با خاکهای شور

یکی از ویژگیهای گیاه فستوکای بلند ،سازگاری و انعطاف در برابر خاکهای شور و با EC بالاست ، این خصوصیت مهم یکی از مهمترین ویژگیهای چمنهایی با ترکیب فستوکای بالاست که سبب می شود هزینه اصلاح بافت خاک جهت کاهش شوری آن جهت آغاز پروسه کاشت بسیار پایین آمده و این گونه چمنها را به گونه هایی اقتصادی و مقرون به صرفه بدل نماید .

نتیجه گیری

با توجه به موارد ذکر شده در بالا باید گفت بذور چمنی که حاوی مقادیر مناسبی از بذر فستوکا در ترکیب خود هستند معمولا چمن هایی مقاومتر نسبت به عوامل و محدودیتهای محیطی بوده و تنش های دمایی و تهدیدات عوامل بیماری زای آن را بهتر و بیشتر تحمل می کنند که حاصل نهایی آنها فضای سبزی با طراوت تر خواهد بود که به زیبایی محیط و منظر عمومی شهرها کمک شایانی خواهد نمود .